W procesie budowy gniazda osy wykorzystują różne materiały. Najprostszym i najbardziej powszechnym jest przeżute drewno i materiał roślinny.
Kiedy królowa wybierze miejsce, zaczyna składać jaja w maleńkich komórkach zwanych sześciokątami. Są one zbudowane z małych kawałków przeżutego drewna, ułożonych warstwowo, by stworzyć precyzyjną i dokładną strukturę.
Miazga papierowa
Miazga papierowa to lignocelulozowy materiał włóknisty, który powstaje w wyniku rozkładu włókien drzewnych w roślinie, zwykle w drzewie. Jest to najbardziej powszechny surowiec do produkcji papieru.
Składa się z połączenia 40-50% celulozy, 15-25% ligniny i 20-35% hemicelulozy. Jest wykorzystywana do produkcji wszelkiego rodzaju wyrobów papierowych, takich jak serwetki, papier toaletowy i kubki.
Masa papierowa jest wytwarzana w procesach chemicznych lub mechanicznych. W zależności od procesu, lignina jest rozkładana do postaci płynnej, a pozostałe włókna są bielone.
W pierwszym procesie, zwanym rozwłóknianiem chemicznym, wióry drzewne są wprowadzane do rafinatora, który rozkłada ligninę. Lignina jest częścią drewna, która ma właściwości wiążące komórki i nadaje mu wytrzymałość.
W drugim procesie, zwanym rozwłóknianiem mechanicznym, zrębki są wprowadzane do cylindrów lub tarcz, które je rozbijają i przekształcają w wiązki włókien. Nie usuwa on ligniny, ale daje większą wydajność niż rozwłóknianie chemiczne.
Rozpuszczanie błota przez szerszenie
Rozpuszczanie błota, podobnie jak szerszenie i osy papierowe, to samotne owady, które budują swoje gniazda z błota. To unikalne gniazdo zbudowane z błota jest często zakładane w miejscach osłoniętych lub chronionych, takich jak okapy, sufity ganków i nawisy skalne.
Poza tworzeniem gniazd z błota, te samotne osy polują i przechowują ofiary dla swoich młodych, paraliżując pająki za pomocą swoich żądeł, aby mogły zostać przetransportowane do komórki gniazda. Sparaliżowane pająki są źródłem pożywienia dla larw pająka błotnego, które następnie wylęgają się i żywią nimi.
Osę błotną można łatwo odróżnić od innych os żądlących po bardzo cienkim pasie oddzielającym odwłok od tułowia. Zazwyczaj są koloru czarnego lub niebieskiego z żółtymi lub zielonkawymi znakami.
Włókna drzewne
Celuloza, polimer składający się z rozgałęzionych łańcuchów molekularnych glukozy i innych cukrów prostych, jest najważniejszym składnikiem włókien drzewnych. Cząsteczka ta występuje w komórkach tracheidalnych drewna miękkiego i w kanałach żywicznych drewna twardego.
Hemi-celulozy są drugim ważnym składnikiem włókna drzewnego, tworząc polimer o łańcuchach molekularnych znacznie krótszych niż w celulozie. Hemi-celulozy sprzyjają tworzeniu wiązań między włóknami podczas produkcji papieru, co może pomóc w uzyskaniu lepszej wytrzymałości papieru.
Lignina jest kolejnym ważnym składnikiem włókna drzewnego. Ta złożona, niejednorodna cząsteczka znajduje się w ścianie włókna i tworzy klej, który utrzymuje włókna razem.
W celu zbadania orientacji ligniny w strukturze włókna drzewnego przeprowadzono szczegółowe badania przy użyciu spolaryzowanej mikroskopii FTIR (iFTIR). Dane zostały zebrane na wycinkach promieniowych o przekroju stycznym-x-podłużnym oraz na pojedynczych włóknach wyizolowanych różnymi metodami. Wyniki obrazowania iFTIR pokazują, że lignina jest zorientowana równolegle do mikrofibryli celulozy zarówno w tkankach drewna twardego, jak i miękkiego.
Ślina osy
Waspy mają unikalną zdolność impregnowania swoich gniazd śliną. Po zmieszaniu z materiałem roślinnym, który żują, tworzy ona szybkoschnącą, podobną do kleju matrycę. Od tego wzięła się nazwa osy papierowej i pomaga im ona budować gniazda, które są wystarczająco wytrzymałe, by przetrwać żywioły.
Mimo reputacji żądlących szkodników, niektóre gatunki są w rzeczywistości pożyteczne dla środowiska i pomagają kontrolować szkodniki w naszych ogrodach i uprawach rolnych. Wiele z nich żeruje również na owadach, które stanowią problem dla ludzi.
Gniazda, które tworzą, to prawdziwe arcydzieła architektoniczne – mogą konkurować z tymi robionymi przez pszczoły miodne. Sześciokątna struktura komórek, których używają, jest bardzo wydajna pod względem przestrzeni i przedziałów, a także pozwala na wychowanie młodych na małej powierzchni.
Osy społeczne można znaleźć w całej Wielkiej Brytanii, a istnieje 200 gatunków, które zakładają gniazda. Niektóre gniazdują pod ziemią, inne w ziemi lub na gałęziach drzew, okapach i gankach.
