Sprzęgło jest ważną częścią każdego pojazdu z napędem ręcznym. Łączy dwa obracające się wały – wał korbowy silnika i wały skrzyni biegów, które obracają kołami.
Sprzęgło składa się z trzech części – koła zamachowego, tarczy i docisku. Zawiera też tuleje pilotujące i łożyska wyrzucające.
Pedał sprzęgła
Pedał sprzęgła to najbardziej wysunięty w lewo pedał w Twoim samochodzie, którego używasz, kiedy zmieniasz biegi. W samochodach z ręczną skrzynią biegów pedał sprzęgła obsługuje się lewą stopą, a prawą ręką używa się drążka lub dźwigni zmiany biegów, aby ręcznie wybrać bieg, który chcesz zmienić.
Sposób obsługi sprzęgła to delikatna umiejętność i musisz ją przećwiczyć, zanim poczujesz się pewnie, prowadząc własny samochód. Praktyka da Ci umiejętność stopniowego wciskania pedału sprzęgła, aby kontrolować prędkość pojazdu, oraz powolnego jego zwalniania, aby zgasić silnik lub całkowicie go zatrzymać.
Gdy naciskasz pedał sprzęgła, płyn hydrauliczny jest przepychany przez rurki do tłoka wewnątrz pompy hamulcowej. Ciśnienie porusza inny tłok w cylindrze pomocniczym, który popycha widełki sprzęgła i związane z nimi łożysko zwalniające.
Tarcza sprzęgła
Tarcza sprzęgła to obracająca się okrągła metalowa płyta, która jest połączona wielowypustowo z wałkiem wejściowym skrzyni biegów i pokryta z obu stron materiałem ciernym. Znajduje się pomiędzy kołem zamachowym a tarczą dociskową i jest mocno zaciśnięta pomiędzy tymi dwoma elementami, kiedy sprzęgło jest włączone.
Tarcza jest utrzymywana razem przez sprężynującą tarczę dociskową, która obraca się wraz z kołem zamachowym i wywiera siłę na tarczę, kiedy sprzęgło jest włączone. Tarcza dociskowa zawiera również pokrywę, sprężyny zwalniające, pierścień oporowy lub palce dla łożyska zwalniającego oraz dźwignie zwalniające, które zmniejszają siłę trzymania sprężyn, kiedy sprzęgło jest rozłączone.
Dostępnych jest kilka rodzajów tarcz dociskowych, w tym membranowe, długie i Borg & Beck. Konstrukcje membranowe są bardzo popularne w wyścigach samochodowych, ponieważ można je dostosować do różnych prędkości sprężyn, wysokości podstawki i ciężarków odśrodkowych, aby zwiększyć siłę docisku tarczy.
Płytka dociskowa sprzęgła
Płytka dociskowa sprzęgła jest ważną częścią skrzyni biegów Twojego samochodu. Jest to ciężka metalowa płyta, która kontroluje tarczę sprzęgła, która z kolei wywiera nacisk na koło zamachowe silnika.
Jest to również główny element całego systemu, który pozwala na przeniesienie energii z wału korbowego poprzez zaangażowaną tarczę sprzęgła do skrzyni biegów. Moment napędowy jest następnie przenoszony przez wałki napędowe na koła.
Membrany dociskowe wykorzystują sprężynę Bellville lub stożkową do wywierania statycznego nacisku na tarczę sprzęgła, która może się w kontrolowany sposób przesuwać, kiedy pedał sprzęgła jest lekko wciśnięty. Taka konstrukcja wymaga stosunkowo niewielkiego nacisku na pedał w większości późnych modeli samochodów, w porównaniu ze sprzęgłami ze sprężyną śrubową we wcześniejszych samochodach.
Dźwignia zwalniająca sprzęgło
Dźwignia zwalniająca sprzęgło jest nieruchomą częścią, która odłącza tarczę dociskową, kiedy kierowca naciska pedał sprzęgła. Jest połączona z cylindrem pomocniczym za pomocą przewodu hydraulicznego.
Typowo sprzęgła są sterowane linkami. Ta prosta konstrukcja zapewnia elastyczność i zwartość. W starszych samochodach sprzęgła mogą być sterowane mechanicznie za pomocą systemu dźwigni i cięgien. Takie systemy wymagają regularnego smarowania i mogą być zaprojektowane tylko do ograniczonego zakresu konfiguracji.
W większości nowoczesnych pojazdów zespół tarczy dociskowej jest wykonany ze sprężyn membranowych lub sprężyn śrubowych. Sprężyna membranowa to cienki arkusz metalu, który ugina się pod naciskiem. Zaciskanie tarczy dociskowej na kole zamachowym powoduje spłaszczenie sprężyny, która wywiera nacisk na tarczę dociskową. Sprężyny są zabezpieczone pokrywą z tłoczonej stali, przykręconą do koła zamachowego. Sprężyna membranowa jest również wspierana przez dźwignie zwalniające, które zmniejszają siłę nacisku, kiedy sprzęgło jest rozłączone.
